Z raportu opublikowanego przez Najwyższą Izbę Kontroli na temat osób z autyzmem i zespołem Aspergera wypływają niepokojące wnioski. Według przeprowadzonych badań dorośli ze spektrum rzadko kiedy otrzymują wymagane wsparcie.
Wynika to z faktu, że jest ono udzielane przede wszystkim na poziomie szkolnym, po zakończonej edukacji wyczerpuje się.
Eksperci wskazują na brak rozwiązań w kwestii oferowanej pomocy już po osiągnięciu pełnoletności.
Nie pomijając faktu, że w samych placówkach edukacyjnych często nie ma, mówiąc potocznie warunków na przeprowadzanie indywidualnych zajęć. Odbywają się one niekiedy w pokojach pedagogów.
Około 40 procent skontrolowanych placówek nie stosowało się do sugerowanych propozycji specjalistów, by dokonać zmian i zmodyfikować formy udzielanego wsparcia. Duża część uczniów rezygnowała z zajęć, a opiekunowie niekiedy byli zobligowani szukać pomocy poza szkołą na własną rękę.
Dorośli z autyzmem nie otrzymują wystarczającej pomocy już po opuszczeniu szkolnych murów. Zmuszeni są zwracać się w stronę Warsztatów Terapii Zajęciowej czy Zakładów Aktywności Zawodowej. W takim przypadku jednak wsparcia osobom ze spektrum udziela jedynie 19 proc. ZAZ-ów i około 22 proc. WTZ-ów.
Tutaj znów są braki. Przede wszystkim w wykwalifikowanej kadrze. Nie ma odpowiedniej liczby specjalistów, a niektórzy z nich zatrudnieni są wyłącznie na umowę zlecenie lub część etatu.
Mało jest również psychologów pracujących w tego typu placówkach, co odbija się na lukach w jednostkowym podejściu do osób będących w omawianej grupie.
Skutkiem powyższych znacznych niedociągnięć są (na co wskazują badania) niskie efekty rehabilitacji zawodowej i społecznej.
Powyższy raport bardzo mocno niepokoi. Wciąż należy poszukiwać rozwiązań, które będą proponować zmiany na poziomie systemowym, zarówno na etapie edukacji szkolnej, jak i w dorosłym życiu. Niestety, wyniki badań pozostawiają wiele do życzenia i pokazują, jak długa droga jeszcze przed nami.
Sfinansowano przez Narodowy Instytut Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego ze środków Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018 – 2030.
