Autor: Martyna Sergiel
67,31 procent – tyle osób uprawnionych skorzystało ze swojego prawa do głosowania w pierwszej turze wyborów prezydenckich.
Ilu ludziom z tego grona pomogły rozwiązania kierowane do osób z niepełnosprawnością i starszych? Przekonajmy się.
Grupa, o której mowa mogła liczyć na takie uprawnienia, jak między innymi: głosowanie korespondencyjne, głosowanie przez pełnomocnika, ale też darmowy transport w gminach, w których w dniu wyborów nie kursuje przewóz pasażerski.
27 346 – tyle osób skorzystało z opcji oddania głosu przez pełnomocnika. Porównując te dane do wyborów parlamentarnych w 2023 roku przy rekordowej frekwencji, która wyniosła 74,38 procent, było to 39 983.
Głosować przez pełnomocnika mieli szanse wyborcy posiadający orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności oraz Ci, którzy najpóźniej w dniu głosowania ukończą 60 rok życia.
Pełnomocnictwa udziela się przed wójtem (burmistrzem, prezydentem miasta) albo przed innym pracownikiem urzędu gminy, którego upoważnił wójt (burmistrz, prezydent miasta), w celu sporządzania aktów pełnomocnictwa.
Aby to zrobić, wyborca musi złożyć dokument, który znajdzie na stronie Państwowej Komisji Wyborczej. Wniosek otrzymuje wójt (burmistrz, prezydent miasta) gminy, gdzie wyborca został ujęty w stałym obwodzie głosowania w Centralnym Rejestrze Wyborców.
Przed pierwszym głosowaniem akt pełnomocnictwa sporządza się odrębnie na pierwsze głosowanie (tzw. I turę) oraz na ponowne głosowanie (tzw. II turę).
Natomiast wyborca, który nie złożył wniosku o sporządzenie aktu pełnomocnictwa przed pierwszym głosowaniem, może po dniu pierwszego głosowania aplikować o sporządzenie aktu pełnomocnictwa.
Termin złożenia wniosku o sporządzenie aktu pełnomocnictwa w ponownym głosowaniu (tzw. II tura) w przypadku niezłożenia wniosku przed pierwszym głosowaniem upływa w dniu 23 maja 2025 r. (najbliższy piątek).
Data złożenia oświadczenia o cofnięciu pełnomocnictwa w ponownym głosowaniu (tzw. II tura) upływa w dniu 30 maja 2025 r. Po tym terminie podobne oświadczenie można złożyć obwodowej komisji wyborczej w dniu ponownego głosowania, tj. w dniu 1 czerwca 2025 r. w godzinach od 7:00 do 21:00, pod warunkiem, że pełnomocnik jeszcze nie oddał głosu.
Wyborca, który udzielił pełnomocnictwa, może głosować osobiście w lokalu wyborczym, pod warunkiem, że wcześniej nie oddał głosu jego pełnomocnik. Głosowanie osobiste przez wyborcę skutkuje wygaśnięciem pełnomocnictwa.
Przed pierwszą turą do uprawnionych wyborców, czyli posiadających orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, a także tych, którzy najpóźniej w dniu głosowania ukończyli 60 lat, wysłano w sumie 9698 pakietów wyborczych, z czego do urn trafiło 8 406. Ten rozdźwięk wynika między innymi z tego, że część pakietów nie zostało odesłanych lub było nieważnych z powodu np. braku oświadczenia o osobistym i tajnym oddaniu głosu.
Dla porównania podczas wyborów parlamentarnych w 2023 roku drogą korespondencyjną oddano 12 136 głosów w wyborach do sejmu i 12 137 w wyborach do senatu.
Zgłoszenie zamiaru głosowania korespondencyjnego dotyczy również II tury. Wyborcy z niepełnosprawnością i seniorzy, którzy nie zgłosili zamiaru głosowania korespondencyjnego przed pierwszą turą, a chcą oddać w ten sposób głos za około dwa tygodnie, mogą to zrobić tylko jeszcze przez 2 dni, do 22 maja.
Opracowano na podstawie: https://www.niepelnosprawni.pl/informacje/pierwsza-tura-wyborow-prezydencki-za-nami-jak-glosowalismy.