Centra Zdrowia Psychicznego to przełomowy model opieki psychiatrycznej, który od kilku lat funkcjonuje w ramach pilotażu w wybranych rejonach naszego kraju.
Choć wcześniej zakładano, że od lipca 2025 roku model ten zostanie zaimplementowany systemowo w całym kraju, przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia zadecydowali o kontynuowaniu pilotażu do końca roku. Decyzja ta, choć była bardzo prawdopodobna, oznacza, że upowszechnienie nowego modelu opieki psychiatrycznej zostanie wydłużone w czasie.
Jak zaakcentowała Ministra Zdrowia Izabela Leszczyna w trakcie majowej konferencji prasowej, wydłużenie pilotażu jest konieczne, by wypracować optymalne rozwiązania organizacyjne i finansowe dla Centrów Zdrowia Psychicznego.
– Rozporządzenie wydłuża ten pilotaż w takim celu, by osoby potrzebujące wsparcia w kryzysie zdrowia psychicznego, tę pomoc miały – wyjaśniała Ministra.
Wskazała również, że dotychczasowe pilotaże były prowadzone bez odpowiedniej ewaluacji i konkretnego planu na przyszłość.
– Ta praca idzie raz bardzo gładko i bardzo dobrze, a raz napotyka na pewne komplikacje. I po to, aby te trudności nie wprowadziły chaosu, wydłużyliśmy rozporządzenie do końca tego roku – przyznała.
Jak pisali dziennikarze portalu Niepelnosprawni.pl w artykule „Nie ma pacjenta, jest człowiek. TAK dla Centrów Zdrowia Psychicznego”, zadaniem Centrów Zdrowia Psychicznego jest ułatwienie dostępu do wsparcia dzięki utworzeniu miejscowych Centrów Zdrowia Psychicznego, które umożliwiają prowadzenie procesu leczenia w sposób całościowy – skupiony nie tylko na zminimalizowaniu objawów, ale również tworzeniu więzi i sieci połączeń czy wsparcia. Aktualnie Centra Zdrowia Psychicznegoswoim zasięgiem obejmują około połowę kraju, jednak ostatecznie mają funkcjonować w całej Polsce.
Ministra Zdrowia Izabela Leszczyna zapewniła, że zarówno Resort, jak i Narodowy Fundusz Zdrowia nie planują ograniczania finansowania Centrów.
– Mamy świadomość, że opieka środowiskowa w zdrowiu psychicznym jest najkorzystniejszym modelem i taki model docelowo wdrożymy. Jestem pewna, że to się stanie już w przyszłym roku – zaznaczyła Ministra.
Jednym z fundamentalnych wyzwań pozostaje wypracowanie modelu finansowania Centrów Zdrowia Psychicznego. Aktualnie rozważa są dwa warianty: ryczałt oraz rozliczanie za usługę (tzw. fee for service).
– Absolutnie nie chcielibyśmy iść w tego rodzaju biurokrację. Mamy świadomość, że zdrowie psychiczne i leczenie ludzi w kryzysie nie zawsze da się ująć w porównywalne procedury, natomiast pewne zasady i standard organizacyjny musimy ustalić – tłumaczyła Ministra Zdrowia.
Najistotniejszym aspektem jest również kontrola wydatkowania środków publicznych. Najwyższa Izba Kontroli wskazała, że w niektórych Centrach występowały nadużycia i brak odpowiedniej dokumentacji, co obecnie jest przedmiotem prac resortu.
Przedłużenie pilotażu Centrów Zdrowia Psychicznego to decyzja, która ma zapewnić czas na dopracowanie podstawowych rozwiązań organizacyjnych i finansowych. Ministerstwo Zdrowia deklaruje, że środowiskowy model opieki psychiatrycznej zostanie wdrożony w całym kraju już od początku 2026 roku. To niewątpliwie nadzieja na lepszą, bardziej dostępną i skuteczną pomoc dla osób w kryzysie zdrowia psychicznego w naszym państwie.
Opracowano na podstawie: https://niepelnosprawni.pl/zdrowie/centra-zdrowia-psychicznego–nowy-model-opieki-wejdzie-w-2026-roku.