Autor: Martyna Sergiel
Wczoraj, 20 listopada, czyli w Międzynarodowym Dniu Praw Dziecka Rzeczniczka Praw Dziecka zaprezentowała publicznie bardzo istotny raport o stanie realizacji praw młodych ludzi w Polsce.
Event wzbogacała dyskusja z udziałem reprezentantów analizowanej grupy społecznej oraz specjalistów.
Wydarzenie odbyło się w Liceum Artes Liberales w Warszawie, a opisywany raport nosił znamienną nazwę „Perspektywa (dla) dzieci i młodzieży. Stan realizacji praw dziecka w Polsce”. Prezentację stanu badań urozmaicały też panele dyskusyjne. Spotkanie poprowadziła redaktorka radia TOK FM Anna Gmiterek-Zabłocka wraz z osobami młodymi z inicjatywy „Młodzi Pytają”.
To pierwszy tak zróżnicowany raport mający na celu pomóc zilustrować. jak młodzi Polacy rozumieją swoje prawa i jak są one realizowane.
Wyniki pokazały, że 94 proc. nastolatków słyszało o prawach dziecka. Jednak tylko 12 proc. deklaruje, że się z nimi zapoznało. Doświadczenia młodych ludzi w domu i w szkole znacząco się różnią: 76 proc. nastolatków czuje, że rodzice traktują ich poważnie, ale tylko 52 proc. ma analogiczną opinię o nauczycielach. Taki sam rozdźwięk zarysowuje się, jeśli chodzi o sprawy związane z bezpieczeństwem. 94 proc. młodych osób nie czuje żadnego zagrożenia w domu, ale już tylko 64 proc. bezpiecznie czuje się w murach szkolnych.
Młodzi wskazywali też na brak czasu na odpoczynek i niemoc poświęcania go swojemu hobby. 44 proc. uczennic i uczniów wyraziło przekonanie, że nauka systematycznie pochłania większość ich wolnego czasu. Z kolei 21 proc. w ogóle nie przesypia ośmiu godzin. Co czwarty nastolatek przyznaje, że rzadko lub wcale nie ma czasu na relaks. Podobny odsetek, bo 26 proc. nastolatków, nie ma w ogóle czasu na rozwijanie swoich zainteresowań lub ma go zdecydowanie za rzadko.
Podczas konferencji Monika Horna-Cieślak, Rzeczniczka Praw Dziecka oraz Jan Gawroński, ekspert – społeczny zastępca RPD akcentowali wspólnie, że nie można wypowiadać się o prawach dzieci bez ich reprezentacji. Ich perspektywa powinna być podstawą wszystkich działań – od szkoły po aktywność w społeczeństwie.
W wydarzeniu uczestniczyli między innymi: Izabela Ziętka – podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej, reprezentanci parlamentu, kuratoriów, szkół i organizacji pozarządowych oraz inni specjaliści skupieni zawodowo na upowszechnianiu i przestrzeganiu praw dzieci.
Niezmiernie istotnymi gośćmi eventu były osoby młode, dla których kwestie włączania się do życia społecznego i aktywność obywatelska mają kluczowe znaczenie.
W trakcie debaty zdecydowanie wybrzmiało, że dzieci i młodzież mają coraz wyższą świadomość swoich praw. Niezaprzeczalnie potrzebują natomiast wsparcia, aby mogli swoje prawa egzekwować w rzeczywistości. Podkreślono, że badania i debata stanowią niemały przełom w kwestii tego, by perspektywa dzieci i młodzieży stała się integralną częścią decyzji podejmowanych w całym naszym kraju.
Bez wątpienia to bardzo istotne zagadnienie, które bez niezbędnej edukacji pozostanie jedynie teorią na papierze. Z uwagi na ten fakt, takiego rodzaju spotkania to milowy krok w stronę przełamania się i działania w praktyce, a stąd już najbliżej do realnych zmian.
Opracowano na podstawie: https://niepelnosprawni.pl/artykuly/raport-rzeczniczki-praw-dziecka-sytuacji-dzieci-w-polsce.
Cały raport dostępny jest tutaj: https://brpd.gov.pl/badania/.