Autor: Martyna Sergiel
Czy zdarzyło Wam się kiedyś publikować zdjęcia lub nagrania własnych dzieci w internecie? Z pewnością tak.
Wspomniany wyżej temat stał się jedną z najczęściej poruszanych zagadnień w ostatnim czasie.
Wizerunek młodych osób to dobro osobiste i dane osobowe, które w myśl panujących przepisów są chronione prawem. Dlatego też, rozpowszechniając taki materiał w imieniu dzieci, należy postępować niezwykle ostrożnie.
W celu zwrócenia uwagi na tę istotną refleksję, Rzeczniczka Praw Dziecka zainaugurowała ogólnopolską kampanię „Więcej szacunku dla młodego wizerunku”.
Przedsięwzięcie ma podkreślać znaczenie ochrony wizerunku młodych ludzi w internetowej rzeczywistości – w trosce o ochronę ich prywatności oraz uwzględnienie ich praw.
Przeważająca większość młodych osób chce być pytanych o zgodę na publikację wizerunku – wynika zinnowacyjnego raportu Rzeczniczki Praw Dziecka na temat ochrony wizerunku dzieci w sieci.
Raport zaprezentowano 11 grudnia 2025 r. w Centrum Konferencyjnym Polskiej Agencji Prasowej w Warszawie. Premierze towarzyszyły panele debat, a spotkanie poprowadziła Aleksandra Walczak z inicjatywy Orientuj się.
Na zlecenie Biura RPD badanie zostało zrealizowane na ogólnopolskiej próbie ilościowo a także jakościowo na temat udostępniania wizerunku dzieci w sieci. Wśród pytanych znaleźli się nastolatkowie w wieku 12-17 lat, rodzice oraz kadra nauczycielska.
Z badań wynika, że większość (69 proc.) nastolatków publikuje materiały ze swoim wizerunkiem w internecie. Częściej robią to dziewczyny niż chłopcy.
Zdjęcia i nagrania przedstawiające nastolatków są publikowane głównie przez ich znajomych (49 proc.) i rodziców (43 proc). Co czwarty (24 proc.) nastolatek przyznaje, że materiały z jego udziałem były publikowane przez nauczycieli.
38 proc. nastolatków deklaruje, że nauczyciele nie pytali ich wcześniej o zgodę na publikację ich wizerunków. Gdy materiały zamieszczają rodzice, odsetek ten wynosi 30 proc., a w przypadku znajomych – 23 proc.
Taka sytuacja rodzi konsekwencje. 29 proc. nastolatków doświadczyło pogorszenia samopoczucia z powodu publikacji wizerunku bez ich zgody.
Większość młodych osób chce być pytana o zgodę na publikację ich wizerunku – szczególnie przez nauczycieli (75 proc.) i znajomych (73 proc.). Zdaniem 74 proc. nastolatków publikowanie materiałów bez zgody przedstawianej osoby może być szczególnie szkodliwe dla osób w ich wieku.
Co bardzo istotne praktycznie co druga młoda osoba (43 proc.) nie zgadza się na zasłanianie naklejką lub zamazywanie ich twarzy jako ogólnej zasady i wyrażają dezaprobatę wobec takich praktyk.
Nastolatki i dorośli dostrzegają zagrożenia związane z publikowaniem i wykorzystywaniem ich wizerunku, zarówno przez rówieśników, jak i rodziców. Opisują sytuacje, w których zdjęcia i nagrania są wykorzystywane do ośmieszania i zawstydzania innych jako narzędzie przemocy rówieśniczej.
Wizerunek młodych osób to dobro osobiste oraz dane osobowe, które zgodnie z obowiązującymi przepisami podlegają ochronie. Dlatego też, rozpowszechniając taki materiał w imieniu dzieci, należy postępować wyjątkowo rozważnie.
Aby zwrócić uwagę na tę ważną kwestię, Rzeczniczka Praw Dziecka zainaugurowała ogólnopolską kampanię „Więcej szacunku dla młodego wizerunku”, skierowaną do społeczności szkół podstawowych w Polsce. Jej celem jest podkreślenie fundamentalnego znaczenia ochrony wizerunku młodych ludzi w internecie – w trosce o ich bezpieczeństwo, prywatność oraz poszanowanie praw.
W konferencji towarzyszącej publikacji rezultatów raportu uczestniczyli przedstawiciele Ministerstwa Edukacji, urzędów, instytucji, uczelni, młodzi działający w sieci influenserzy, a przede wszystkim nastolatkowie zaangażowani w aktywność społeczną.
Podczas dyskusji wyciągnięto ważne wnioski, że dzieci i młodzież mają coraz bardziej świadomą wiedzę na temat ochrony swojego wizerunku w wirtualnym świecie. Musi jej jednak towarzyszyć odpowiedzialna postawa osób dorosłych.
Opracowano na podstawie: https://brpd.gov.pl/2025/12/11/wiecej-szacunku-dla-mlodego-wizerunku-raport-z-badan-rpd/.
Raport z badania dostępny jest tutaj.