Autor: Tomasz Wojczak
Dziś wieczorem w świątyniach katolickich na całym świecie odprawiona zostanie uroczysta Msza Wieczerzy Pańskiej, która inauguruje tak zwane Triduum Paschalne.
Dawniej od Wielkiego Czwartku do Wielkiej Soboty w kościołach rzymskokatolickich nie używano w trakcie liturgii dzwonków. Nie korzystano także z dzwonów kościelnych, których serca unieruchamiane były za pomocą sznurów i lnianych pakuł. W niektórych wielkopolskich wsiach w Wielki Czwartek o godzinie 18: 00 odbywały się tak zwane wyścigi klekotów. Według Witolda Przewoźnego wyścigi te powtarzano czterokrotnie w Wielki Piątek i w Wielką Sobotę rano. Przed zakończeniem wyścigów chłopcy odwiedzali domostwa i prosili gospodarzy o jajka. Dźwięk hałaśliwych klekotów znany jest do współcześnie w wielu wsiach znajdujących się w Wielkopolsce. We wsi Bukowiec Górny tradycja organizowania wyścigu klekotów ma bardzo długą tradycję, sięgającą XVIII wieku. Po zakończeniu ostatniej mszy świętej, którą odprawiano w Wielki Czwartek wynoszono z kościołów część dekoracji oraz wszystkie świece i kwiaty. Witold Przewoźny upatruje w tym obyczaju czynności podkreślającej następowanie czasu smutku i powagi.
Witold Przewoźny twierdzi również, że w Wielki Czwartek nasi przodkowie odwoływali się do prastarej wiary w magiczną moc wody. Zgodnie z dawnymi wierzeniami tego dnia woda nabierała mocy oczyszczania i odpędzania złych mocy. Z tego powodu w Wielki Czwartek ludzie zanurzali się w stawach i strumykach.
W Wielki Czwartek dostojnicy Kościoła Katolickiego obmywają po dziś dzień stopy dwunastu mężczyznom. Dawniej czynność tę wykonywali także świeccy władcy. Obyczaj ten służy upamiętnieniu opisanych w Ewangeliach wydarzeń, do których doszło w wieczerniku. W Wielki Czwartek odprawia się tak zwaną Mszę Krzyżma Świętego w kościołach katedralnych. Eucharystia ta znana jest także jako Msza Olejów. Podczas tej liturgii biskupi błogosławią olejki dla chorych i katechumenów oraz konsekrują święte krzyżmo. W Wielki Czwartek wieczorem, tak jak wspomniałem odprawia się również uroczystą Liturgię Wieczerzy Pańskiej, która rozpoczyna uroczystości Triduum Paschalnego.
Opracowano na podstawie książki Witolda Przewoźnego, Wielkopolskie zwyczaje i obrzędy doroczne. Wiosna. Od popielca po kwiatowe dywany, Wielkopolskie Zeszyty Folkloru, Wydawnictwo WBPiCAK 2012.