W naszym kraju w roku 2024 było ponad 650 tys. osób oddających krew, co stanowi o ponad 11 tys. więcej niż zaledwie rok wcześniej.
Liczba krwiodawców wzrosła w tym okresie o ponad 3 proc. wobec roku 2023 r. – wynika z danych GUS-u. W sobotę, 14 czerwca obchodziliśmy Światowy Dzień Krwiodawcy.
Według szacunków Głównego Urzędu Statystycznego w 2024 r. było w Polsce 651,4 tys. krwiodawców, co stanowi o 11,2 tys. więcej niż rok wcześniej. Dawcy wielokrotni stali i powtórni zrobili niezłe statystyki, bo czysto matematycznie był to 80,6 proc. ludzi oddających krew.
Dane pokazują, że najchętniej krew oddają osoby w wieku 25-44 lat (411,2 tys.). Jeżeli chodzi o krwiodawców w przedziale wiekowym 18-24 lata, było ich w ubiegłym roku 105,4 tys., a w wieku 45-65 lat – 134,5 tys.
Średnio w kraju na 10 tys. ludności przypadało około 173 krwiodawców (w 2023 r. – 170). W 2024 r. pobrano ponad 1,5 mln donacji krwi i jej komponentów.
Najwięcej w województwie śląskim – 172,1 tys. donacji. Mieszkańcy województw śląskiego, mazowieckiego i wielkopolskiego oddali w sumie 468,5 tys. donacji krwi pełnej.
Najmniej krwi pobrano w woj. świętokrzyskim, lubuskim i opolskim.
Dawcami krwi mogą być osoby między 18. a 65. rokiem życia, ważące co najmniej 50 kilogramów, u których w ciągu ostatnich sześciu miesięcy nie wykonywano zabiegów akupunktury, tatuażu, przekłucia uszu lub innych części ciała, które nie miały wykonywanych zabiegów operacyjnych, endoskopowych i innych diagnostycznych, np. gastroskopii czy laparoskopii oraz nie były leczone krwią i jej składnikami. Szczegółowy wywiad przed pobraniem krwi wyklucza osoby, które nie mogą jej oddawać.
Eksperci zalecają, by oddawać krew, gdy jesteśmy zdrowi, wyspani i zrelaksowani.
Jak podkreślono w informacji na stronie Ministerstwa Zdrowia, dawcy nie mogą zażywać też na stałe leków, z wyjątkiem środków antykoncepcyjnych.
Przed pojawieniem się w centrum krwiodawstwa należy zjeść lekkostrawny posiłek i wypić około dwóch litrów wody. Niewskazane jest przychodzenie na czczo. By zostać dawcą, trzeba mieć przy sobie dokument ze zdjęciem, najlepiej dowód osobisty.
Przed oddaniem krwi trzeba ograniczyć palenie papierosów i nie pić alkoholu, również w dniu poprzedzającym zabieg.
Od jednej osoby jednorazowo pobiera się około 450 ml pełnej krwi, co trwa zwykle od pięciu do ośmiu minut. Należy do tego jednak doliczyć czas konieczny do wypełnienia ankiety, rejestracji, badania oraz wywiadu lekarskiego. Całość trwa zwykle ok. 40-60 minut.
Krew jest badana po oddaniu, między innymi pod kątem stężenia hemoglobiny i wartości hematokrytu, ewentualnego zakażenia wirusem HIV czy zapalenia wątroby typu B i C. Określana jest również grupa krwi dawcy.
Krew i jej składniki podawane są głównie osobom, u których występują braki krwi. Mogą być one spowodowane np. wypadkiem, zabiegiem operacyjnym, zaburzeniami krzepnięcia po oparzeniach i urazach, a także występować u pacjentów z chorobami rozrostowymi i nowotworami, w trakcie i po chemioterapii oraz u pacjentów wymagających transplantacji lub zabiegów kardiochirurgicznych.
Światowy Dzień Krwiodawcy ustanowiła WHO i związany on był z urodzinami Karla Landsteinera 14 czerwca 1868 r. W 1901 r. austriacki lekarz patolog i immunolog odkrył grupy krwi, za co w 1930 r. otrzymał Nagrodę Nobla.
Opracowano na podstawie: https://naszesprawy.eu/aktualnosci/w-polsce-przybywa-krwiodawcow/.