Przejdź do treści

Wybory dostępne dla wszystkich obywateli!

Art. 29 Konwencji ONZ o Prawach Osób z Niepełnosprawnościami stanowi, że mają oni takie samo prawo, jak inni obywatele do uczestnictwa w polityce i życiu publicznym.

Z uwagi na zbliżające się wybory parlamentarne Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich stworzyło apel o to, by przy wyborach uwzględniono równość i powszechność, tj. by do ich procesu włączono również osoby z niepełnosprawnością.

Apel powstał w wyniku debaty, która odbyła się 29 marca br. „Wybory dostępne dla wszystkich?”

Apel skierowany jest do:

  • instytucji , które mają wpływ na wybory dostępne dla wszystkich;
  • komitetów wyborczych o dostępne dla wszystkich materiały, o spotkania w miejscach dostępnych, o uwzględnienie na listach osób z niepełnosprawnościami;
  • mediów o dostępność debat i materiałów informacyjnych;
  • organizacji społecznych o prowadzenie akcji informacyjnych;
  • obywatelek i obywateli o wrażliwość na potrzeby osób z naszego najbliższego otoczenia: sąsiadów, znajomych, rodzin;
  • osób z niepełnosprawnościami.

Apel podpisali:

  • dr hab. Marcin Wiącek , prof. UW – Rzecznik Praw Obywatelskich;
  • Edward Bolak – członek inicjatywy Nasz Rzecznik;
  • Krzysztof Dobies – Dyrektor Generalny Fundacji Avalon;
  • Michał Kiśluk – Dyrektor Zarządzający Międzynarodowego Instytutu Społeczeństwa Obywatelskiego;
  • Krzysztof Kotyniewicz – Prezes Zarządu Głównego Polskiego Związku Głuchych;
  • dr Krzysztof Kurowski – Przewodniczący Polskiego Forum Osób z Niepełnosprawnościami;
  • Bartosz Marganiec – działacz na rzecz praw Głuchych;
  • Ewa Pawłowska – Prezes Fundacji Integracja;
  • dr Monika Szczygielska – specjalistka ds. dostępności, Uniwersytet Warszawski;
  • Robert Więckowski – Wiceprezes Zarządu Fundacji Kultury bez Barier;
  • dr Monika Zima-Parjaszewska – Prezeska Zarządu Głównego Polskiego Stowarzyszenia na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną (PSONI).

Główne postulaty, jakie pojawiają się w treści apelu:

  • Potrzebujemy uwzględnienia osób z niepełnosprawnościami wśród kandydatów na posłów i senatorów. Nic o nas, bez nas!
  • Potrzebujemy informacji o programach komitetów wyborczych i kandydatach.

Komitety wyborcze powinny zadbać o:

  • przygotowanie materiałów, także stron internetowych z uwzględnieniem języka prostego i różnych sposobów porozumiewania się osób z niepełnosprawnościami;
  • organizowanie spotkań wyborczych w miejscach dostępnych z udziałem tłumacza polskiego języka migowego.

Nadawcy telewizyjni i radiowi powinni dbać o:

  • dostępność programów informacyjnych w jak największym zakresie;
  • przygotowanie audycji, materiałów i transmisji debat wyborczych w taki sposób, żeby osoby z różnymi niepełnosprawnościami mogły z nich korzystać i rozumieć ich treść;
  • Język debat powinien być wolny od stereotypów i uprzedzeń;
  • wysoką jakość usług audiodeskrypcji, napisów dla osób niesłyszących i tłumaczenia w polskim języku migowym – zgodnie z obowiązującymi standardami. Tutaj pomocne będą stanowiska Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.

Osoby prowadzące debaty powinny zapraszać do udziału w nich osoby z niepełnosprawnościami.Potrzebujemy informacji o uprawnieniach przysługujących osobom z niepełnosprawnościami i wyjaśnienia, jak z nich korzystać.

Państwowa Komisja Wyborcza powinna przeprowadzić szeroką kampanię informacyjną o rozwiązaniach skierowanych do osób z niepełnosprawnościami.

Do tego można wykorzystać różne kanały komunikacyjne, np. strony internetowe, radio, telewizję czy ulotki informacyjne.

W kampanii można informować o alternatywnych formach głosowania, takich jak głosowanie przez pełnomocnika czy głosowanie korespondencyjne, a także o możliwości korzystania z nakładki w alfabecie Braille’a.

Władze lokalne powinny szeroko dawać znać o sprawach organizacyjnych: siedzibach lokali wyborczych, siedzibach lokali dostępnych dla osób z niepełnosprawnościami, procedurach udziału w głosowaniu i ważnych terminach. Mogą przygotować dodatkowe materiały i wykorzystać różne sposoby dotarcia do wyborców. Ważne jest, żeby osoby wykluczone cyfrowo miały też dostęp do wszystkich informacji.

Organizacje społeczne mogłyby prowadzić ogólnopolskie i lokalne kampanie informacyjne o wyborach. W materiałach powinny zwracać uwagę na rożne potrzeby osób z niepełnosprawnościami.

Potrzebne są dostępne lokale wyborcze oraz uważność na potrzeby osób z niepełnoprawnościami.

Władze lokalne mają obowiązek:

  • przygotować lokale obwodowych komisji wyborczych dostosowane do potrzeb wyborców z niepełnosprawnościami zgodnie z kryteriami wskazanymi w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury i odpowiednio wcześnie skontrolować ich dostępność, poinformować o lokalizacjach dostosowanych lokali;
  • zapewnić dostępność nakładek do głosowania w alfabecie Braille’a.

Władze lokalne mogą również :

  • likwidować bariery w bezpośredniej okolicy lokali wyborczych – upewnić się, że nie będzie prac remontowych, dopilnować, by w dniu głosowania była otwarta szeroka brama itp.
  • zadbać o dostępność pozostałych lokali wyborczych (innych niż te, które gminy wskazały jako dostępne dla osób z niepełnosprawnościami);
  • zadbać o sprawną i godną obsługę osób z niepełnosprawnościami podczas głosowania.

Administracja wyborcza powinna podczas szkoleń członków obwodowych komisji wyborczych:

  • uwzględniać szerzej tematykę potrzeb wyborców z różnymi niepełnosprawnościami;
  • wskazać właściwe sposoby komunikowania się z osobami z niepełnosprawnościami, które przyjdą na głosowanie;
  • zwrócić szczególną uwagę na warunki, jakie musi spełniać lokal dostosowany do potrzeb wyborców z niepełnosprawnościami;
  • informować o tym, w jaki sposób kontrolować dostosowanie lokalu wyborczego do potrzeb wyborców z niepełnosprawnościami;
  • informować o tym, jak podjąć skuteczną interwencję w razie stwierdzenia niedostosowania.

Obserwatorzy wyborów powinni zwracać uwagę na kwestię dostępności lokali wyborczych.

Oto przykłady głosów z debaty „Wybory dostępne dla wszystkich?”

  • Wybory to święto. Chcę w tym dniu być z innymi;
  • Brakuje programów politycznych w formacie łatwym do czytania i rozumienia (ETR). Są one potrzebne osobom z niepełnosprawnością intelektualną;
  • Gdy w telewizji nie ma napisów i tłumacza polskiego języka migowego – nie rozumiem, co mówią politycy. Nie mogę podejmować własnych decyzji;
  • Składaliśmy pisma do komitetów wyborczych – ale nie było dialogu. Czujemy się traktowani jak dzieci, które muszą pogodzić się z brakiem dostępu do informacji.

Apel można podpisać na stronie www.avaaz.org tutaj.

Dodaj komentarz